Oak ageing – Gỗ sồi và cá tính vang: Mỹ, Pháp, Hungary

Oak ageing là quá trình ủ rượu vang trong thùng gỗ sồi nhằm phát triển hương vị, cấu trúc và độ phức hợp đặc trưng cho từng dòng vang đến từ Mỹ, Pháp và Hungary.

Gỗ sồi và vai trò trong nghệ thuật làm vang

Từ hàng thế kỷ nay, gỗ sồi đã được sử dụng như một yếu tố không thể thiếu trong việc sản xuất rượu vang. Không chỉ đóng vai trò là vật chứa, gỗ sồi còn tương tác sâu sắc với rượu trong quá trình ủ, tạo nên những biến đổi về hương vị, màu sắc và kết cấu. Oak ageing giúp làm mềm tannin, phát triển hương thơm thứ cấp như vani, caramel, khói và tạo điểm nhấn riêng biệt cho từng chai rượu vang.

Sự khác biệt giữa nguồn gỗ sồi: Mỹ, Pháp và Hungary

Gỗ sồi đến từ các xuất xứ khác nhau có ảnh hưởng rất rõ đến cá tính cuối cùng của rượu vang. Vậy gỗ sồi Mỹ, Pháp và Hungary khác nhau như thế nào về cấu trúc, hương và ảnh hưởng tới quá trình oak ageing?

Gỗ sồi Pháp – Tinh tế và cổ điển

Gỗ sồi Pháp chủ yếu đến từ rừng Allier, Nevers, Tronçais và Vosges. Loại gỗ này có thớ mịn, độ thoát khí thấp nên quá trình trao đổi oxy diễn ra chậm, giúp rượu phát triển từ tốn và ổn định. Oak ageing bằng gỗ sồi Pháp thường mang đến hương thơm tinh tế như vỏ bánh mì nướng, gia vị nhẹ và hoa khô. Đây là lựa chọn số một cho các nhà sản xuất vang cao cấp tại Bordeaux hay Burgundy muốn giữ nguyên bản sắc terroir của giống nho.

Gỗ sồi Mỹ – Mạnh mẽ và dứt khoát

Gỗ sồi Mỹ, phổ biến nhất là Quercus Alba xuất xứ từ Missouri hoặc Appalachian Mountains, có thớ gỗ rộng hơn nên quá trình oxy hóa diễn ra nhanh hơn. Điều này mang lại hương vani đậm đà, dừa khô, caramel và gợi nhớ đến bánh ngọt. Oak ageing bằng gỗ sồi Mỹ thường được dùng cho các giống vang đỏ có cấu trúc mạnh như Cabernet Sauvignon ở California hoặc Tempranillo ở Rioja, tạo ra phong cách đậm đà, hướng đến sự dễ tiếp cận.

Gỗ sồi Hungary – Cầu nối giữa truyền thống và sáng tạo

Gỗ sồi Hungary thừa hưởng nhiều đặc điểm tương đồng với sồi Pháp, vì đều thuộc giống Quercus Petraea. Tuy nhiên, khí hậu và thổ nhưỡng Đông Âu mang lại cho loại sồi này cấu trúc mềm mại hơn và hương thơm ngọt dịu đặc trưng. Oak ageing bằng gỗ Hungary kết hợp giữa sự tinh tế của sồi Pháp và cá tính hiện đại của sồi Mỹ, rất được ưa chuộng bởi những nhà làm vang muốn lối đi độc lập và phá cách.

Oak ageing ảnh hưởng thế nào đến hương vị rượu vang?

Không chỉ đơn thuần là vật liệu chứa, gỗ sồi còn đóng vai trò như một nghệ sĩ thứ hai trong quá trình trưởng thành của vang. Oak ageing mang lại:

• Phức hợp hương vị: Các hợp chất thơm như vanillin, eugenol (mùi đinh hương), guaiacol (khói) được chiết xuất tự nhiên từ gỗ sồi truyền vào rượu.
• Khả năng oxy hóa vi mô: Gỗ cho phép một lượng rất nhỏ oxy thẩm thấu qua thành thùng, giúp các phân tử tannin polymer hóa, làm mềm cấu trúc rượu và trưởng thành hương vị.
• Tăng độ dài hậu vị: Những chai rượu được ủ oak ageing thường có hậu vị sâu, kéo dài và cân bằng hơn.

Tuy nhiên, oak ageing cần được sử dụng một cách điều độ. Quá nhiều gỗ sồi có thể làm lu